2016/09/24

Sẽ không có chỗ cho lợi ích nhóm âm mưu cào cấu tài sản quốc gia

Chung Nguyễn

Anh nông dân chế tạo trực thăng, bay cao được hẳn 2 mét, thật kinh hoàng. Anh đòi cấp phép bay, tất nhiên dù là NASA cũng đéo dám đảm bảo chiếc Kamikaze Thần-Phong khung mạ kẽm hàn thủ công động cơ máy nổ Honda Trùng Khánh của anh sẽ không bất ngờ lao vào khu dân cư. Hàng không là một ngành đặc thù và ở nhiều quốc gia, người nắm quyền quyết định tối cao việc một thứ có được bay trên trời hay không, là quân đội.

ngu-nhu-bo

Sự hạn chế trong việc cấp phép hàng không ở khía cạnh kinh tế, vô tình tạo ra một hấp lực thị trường lớn nơi không có quá nhiều sự cạnh tranh. Việc được cấp giấy phép kinh doanh hàng không bản thân nó đã đảm bảo 50% thắng lợi, vốn và trình độ quản lý sẽ lấp đầy phần còn lại. Việc các đại gia đua nhau nhảy vào ngành này, là hoàn toàn dễ hiểu.

Hãy thử tìm hiểu chi phí thành lập một hãng xe khách, rồi nhân lên 1000 lần, sẽ ra chi phí chạy giấy phép một hãng hàng không. Đây là một thị trường béo bở mà một cái bắt tay ngầm có thể biến nhiều quan chức sau một vài chữ ký, được lên đời rực rỡ.

Các chiêu trò làm giá tài sản của các công ty nhà nước trước khi IPO để kiếm chác không hề hiếm, công ty của cái anh đi Lexus biển xanh đang bị truy nã là một ví dụ. Khi muốn bán, ta sẽ thổi vống nó lên và ngược lại, khi muốn tư túi cổ phần, ta cần dìm nó xuống. Liên doanh Vietnam Airlines và Techcombank có vẻ như đang áp dụng phương pháp số 2 một cách cực kỳ thành thạo khi dìm giá Công ty Bay dịch vụ hàng không (VASCO) do VNA quản lý, đang cực kỳ ăn nên làm ra.

Nên nhớ vào năm 2007, một công ty hàng không khác là Paciffic Airlines, khi đang ở trong giai đoạn ngắc ngoải vì thua lỗ liên tiếp nhiều năm, vẫn được định giá rất cao. Cụ thể, được tập đoàn Quantas của Úc mua lại 18% cổ phần với giá 50 triệu đô la chưa kể chi phí gầm bàn, có nghĩa là tổng giá trị của Paciffic Airlines vào thời điểm sắp phá sản vẫn trên 270 triệu đô la, tương đương hơn 6000 tỉ đồng theo tỉ giá ngày nay.

Lợi nhuận kinh doanh của VASCO năm 2015 là 75,3 tỉ đồng, nộp ngân sách 43 tỉ đồng trên tổng doanh thu 419 tỉ, mọi tính toán khách quan nhất đều đồng í một mức định giá khoảng 3000-5000 tỉ đồng là hợp lý, xét về tổng tài sản và hiệu quả kinh doanh ấn tượng trong những năm gần đây của VASCO.

Nhưng, bằng những phương thức thần kỳ nào đó, VNA và các cổ đông đã phù phép để biến tổng giá trị của VASCO, sau khi đổi tên thành Sky Viet xuống chỉ còn 99,248 tỉ đồng, tức là giảm đi 30-50 lần giá thị trường bằng một phương thức không thể hợp lý hơn: Tái cơ cấu.

Để làm được điều này, VNA và các cổ đông đã vứt bỏ tên đề án thành lập hãng hàng không mới đã được bộ GTVT phê duyệt là công ty CP hàng không VASCO và tự í đổi tên thành công ty CP Sky Viet, một dạng lập lờ trong việc thành lập hãng hàng không mới. Họ chỉ con hổ, và nói rằng từ nay tên nó sẽ là mèo, thôi bán cho tôi nấu cao với giá mèo đi ahihi.

Điều này cũng giống như bạn mượn một căn hộ Royal City giá 5 tỉ đồng, sắp xếp lại vị trí giường, tủ, bàn ghế, và rồi đòi mua lại chính nó với giá 99 triệu đồng. Trò bôi cứt trâu lên vàng cục để mua với giá bón ruộng này lừa được ai, chứ sao qua mặt được Phú.

Việc cổ phần hoá Sky Viet có sai phạm ngay ban đầu từ việc cấp phép. Sở KH&ĐT TPHCM tự í cấp phép mà không hề xin í kiến của bộ GTVT mặc dù hàng không là một ngành đặc thù, theo luật, muốn thành lập buộc phải có giấy phép của bộ GTVT.

Thôi thì cứ coi như sở KH&ĐT TPHCM khinh bọn ngoài ngành, đéo thèm hỏi í kiến bộ giao thông, kiểu việc tao tao làm dấu tao tao đóng kệ mẹ bọn mày, nhưng ngay cả bộ KH&ĐT là cơ quan chủ quản, cũng không được biết về việc này, thì phải chăng, các sở ban ngành của TP HCM đang phớt lờ cả sự quản lý từ TW?

Hà Nội có Luật Thủ Đô, nhiều vấn đề UBND thành phố không cần lập tờ trình gửi các bộ ngành dọc, nhưng vẫn phải báo cáo. Sở KHĐT TPHCM, với tư cách là một sở trực thuộc thành phố, nhưng dường như đang iêu cầu một đặc quyền cao hơn cả văn phòng chính phủ, sổ toẹt sự quản lý của bộ trực thuộc, thì quả là có gan nuốt búa. Hoặc thực sự họ đã trót nuốt cái gì khác, đủ ngon và to để bất chấp tiếp tay cho việc làm trái luật?

Chính phủ kiến tạo mà tân thủ tướng đang cố xây dựng, sẽ không có chỗ cho lợi ích nhóm âm miu cào cấu tài sản quốc gia, chắc chắn vậy.

No comments: