THỜI DONALD TRUMP: BÁO CHÍ DÂN CHỦ DẸP TIỆM

Các nhà dân chủ ở Việt Nam thường lấy ví dụ về sự tự do trong báo chí phương Tây hay ở Mỹ để so sánh với tình hình Việt Nam. Báo chí ở Việt Nam thường có độ chuẩn mực nhất định về thông tin cũng như độ chính xác bởi phải qua các khâu thẩm định, giám sát chặt chẽ của các biên tập. Khác hẳn với báo chí tư bản, thông tin được truyền tải nhanh nhưng tỉ lệ thông tin chính xac không cao, sai sự thật nhiều.

Mới đây, sau lễ nhận chức của tân Tổng thống Mỹ Donald Trump, ngày 21/1, Thư ký báo chí Nhà Trắng của chính quyền Trump, ông Sean Spicer, tổ chức buổi họp báo đầu tiên và lên án báo chí đưa tin "sai lệch" về lễ nhậm chức, chỉ trích truyền thông đã đưa tin sai về số người tham dự buổi lễ nhậm chức của ông Trump và cố tình thu nhỏ đám đông này. Người phát ngôn Nhà Trắng cũng cáo buộc những tấm ảnh đã bị cắt cúp để tạo cảm giác sai lệch về số người tham dự. Ngoài ra, những khu vực màu trắng trong bức hình chụp lễ nhậm chức của ông Trump là nơi được dựng sàn lên cao để bảo vệ cỏ, trong khi ở các lễ nhậm chức trước, nhà tổ chức để trống cỏ. "Những nỗ lực hạ thấp nhiệt huyết trong buổi lễ nhậm chức là sai trái và đáng xấu hổ", thư ký báo chí của Nhà Trắng tuyên bố.

Cách đây không lâu sau khi cuộc bầu cử vừa kết thúc, trên mạng xã hội Twitter, ông Trump viết: “Vừa diễn ra một cuộc bầu cử rất cởi mở và thành công. Giờ đây những người biểu tình chuyên nghiệp, bị truyền thông kích động, đang biểu tình. Rất không công bằng”.

Chính vị Tân Tổng thống Mỹ đã nhận thấy những điểm hạn chế, sai lầm của báo chí tư bản, một loại báo chí được cho là dân chủ. Dân chủ quá chớn, dân chủ bừa bãi như vậy sẽ không thể tồn tại được lâu, đặc biệt là sau khi Donald Trump lên nắm quyền. Nhiều biên tập viên của các tờ báo đã bị chỉ trích, cảnh cáo về hành vi đưa thông tin sai lệch, kích động tư tưởng người dân. Việc mất kiểm soát trong báo chí sẽ để lại hậu quả khôn lường, tác động xấu đến đông đảo tầng lớp trong xã hội.

Mỹ dưới thời Donald Trump sẽ phải học hỏi Việt Nam rất nhiều về các quy định liên quan đến báo chí. Không phải tự nhiên Đảng và Nhà nước ta luôn đưa ra những chuẩn mực, định hướng tốt cho nền báo chí nước nhà, thường xuyên kiểm định, đánh giá lại thông tin, kiên quyết gỡ bỏ và xử lý những bài viết có nội dung xuyên tạc, sai sự thật nhằm mục đích vụ lợi cá nhân hoặc bôi xấu, hạ thấp uy tín của cá nhân, cơ quan, tổ chức khác. Hành vi đưa tin sai sự thật, tung tin giật gân câu khách không thể tồn tại lâu ở đất nước ta và cá nhân có hành vi đó sẽ bị xử lý nghiêm minh trước pháp luật bất kể người đó là ai. Trong những năm qua, đã có rất nhiều Tổng biên tập của các tờ báo đã bị thu hồi thẻ nhà báo, thậm chí một số cá nhân bị bắt đề điều tra về hành vi có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự. Tất cả những động thái đó chỉ là để làm trong sạch nền báo chí nước nhà, không để cho những bài viết bẩn, những tờ báo xấu tồn tại làm vấy bẩn nền báo chí, tư tưởng.

Các nhà dân chủ sẽ bớt công kích, xuyên tạc về nền báo chí ở nước ta. Báo chí nước Mỹ đang vấp phải sự chỉ trích gay gắt từ ông chủ Nhà Trắng, trong tương lai gần sẽ vấp phải kiểm duyệt nghiêm ngặt hơn cả ở Việt Nam.

Công Lý

Các “nạn nhân” của VTC14 nên kiện đòi bồi thường thiệt hại?

Sau phát ngôn của ông Chu Xuân Phàm – Giám đốc đối ngoại Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh trong một cuộc họp báo ngay sau khi xuất hiện sau hiện tượng cá chết hàng loạt trong tháng 4 vừa qua đã bị truyền hình VTC14 cắt cúp so với “nguyên bản”, được cho là “đổ dầu vào lửa” khiến hàng loạt báo chí, dư luận phẫn nộ, cho rằng ông này thách thức dân Việt “chọn cá, tôm hay thép”, cùng đủ các suy diễn của người dân về việc chính quyền bao che cho tội lỗi xả thải độc hại làm ô nhiễm biển – có thể là nguyên nhân quan trọng khiến cá chết hàng loạt dọc các dải biển miền Trung, khiến ông này ngay lập tức mất việc làm và dấy lên sự phẫn nộ nhằm vào cá nhân, gia đình và tập đoàn Formusa cũng như các cuộc biểu tinh trên cả nước đòi “tống cổ” Formusa ra khỏi Việt Nam. Điều này đồng nghĩa với việc, việc làm của VTC14 đã gây “hậu quả nghiêm trọng” !?!

Phân tích về các đưa tin bóp méo trong đưa tin lời ông Phàm của VTC14, fb Phạm Khánh Hòa đã nêu trong Diễn đàn Nhà báo trẻ, xin trích nguyên văn:

“Em xem kỹ lại video thì là cách đưa tin cố ý gây hiểu nhầm ở 2 điểm.

1. Về phạm vi vùng không còn cá.

Câu hỏi được đặt khi bảng còn TRẮNG, sau đó ông Phàm đã vẽ ra phạm vi vịnh mà Formosa được cấp để xả thải, và ông ấy chỉ nói về chuyện cá tôm trọng phạm vi vùng biển ông ấy vẽ, tức là Formosa đã khoanh vùng theo như được cấp phép http://vtc.vn/giam-doc-doi-ngoai-formosa-khong-the-duoc-ca-…

Cách trả lời của ông Phàm bám vào những vùng cụ thể mà Formosa đã được cấp để khai thác, sử dụng: vùng nào xây nhà máy thì ko còn đất trồng lúa, vùng (nhỏ) biển xả thải thì cá tôm rời đi. VTC14 cố ý đưa tin như thể có nhà máy thép xả thải thì không còn cá tôm trên cả VÙNG BIỂN RỘNG LỚN – mà ông Phàm không hề nói thế, ông ấy chỉ nói cho phạm vi vùng xả thải mà Formosa khoanh vùng.

2. Về mức độ nghiêm trọng của việc đánh đổi.

Phóng viên chỉ hỏi về chuyện thợ lặn không còn thấy cá tôm, nên ông Phàm mới nói về việc đánh đổi (không còn cá trong phạm vi biển khoanh vùng cho việc xả thải), chứ phóng viên KHÔNG hề nhắc đến chuyện cá chết hàng loạt hay thảm họa môi trường, mà em cho rằng khi trả lời trong video ông Phàm cũng chưa biết.
Em thấy đây là một tình huống gài bẫy phỏng vấn và bóp méo truyền thông, đưa thông điệp cắt ghép bối cảnh để tạo sóng phẫn nộ:

(1) ghép từ khoanh vùng biển xả thải nhỏ, thành vùng biển rộng lớn theo cách hiểu của cộng đồng mạng.

(2) ghép từ câu hỏi chuyện thợ lặn không còn thấy cá tôm, thành chuyện cá chết hàng loạt (mà ông Phàm có thể ko biết khi trả lời)”

Chính trong Diễn đàn nhà báo này, khá nhiều thành viên đã nêu vấn đề ông Phàm hoàn toàn có thể kiện VTC14 bồi thường thiệt hại đã gây ra cho ông ta qua hành vi cúp cắt có chủ ý kia. HIện nay ông này đã mất việc, đang chữa bệnh ung thư, gia đình vợ ông này vô cùng xấu hổ về hậu quả dư luận gây áp lực …

Không chỉ có vụ việc này, các clip do VTC 14 này dựng như thí nghiệm vụ cá chết sau hai phút trong nước biển Vũng Áng gây hậu quả ngiêm trọng không kém đối với ngư dân miền Trung (không bán được cá, không duy trì nghề nghiệp), thất thu du lịch biển miền Trung và hàng loạt ngành nghề khác đều thiệt hại khủng khiếp. Hành vi này, xét về tinh chất là “vô ý gây hậu quả nghiêm trọng” (do thiếu kiến thức khoa học) của nhóm phóng viên và cơ quan thẩm định, phát tin, nếu các hội đoàn ngư dân, kinh doanh các bãi biển miền Trung hay các ngành nghề liên quan chịu hậu quả đều có thể nộp đơn ra tòa kiện VTC kia

Có lẽ cần có những vụ kiện như thế may ra báo chí Việt Nam mới cải thiện và bớt đi tình trạng hàng tháng các diễn đàn trên mạng phải xét bình chọn “giải thưởng kền kền” giành cho báo chí nước nhà.

Ban biên tập GĐCT