Mõ: Nhân vô thập toàn. Thật may khi những người có trách nhiệm (Quốc hội) đã dũng cảm thừa nhận và không thông qua Bộ luật Hình sự năm 2015. Có sai ắt sẽ phải có sửa và đương nhiên sẽ phải có người đứng ra nhận trách nhiệm. Tuy nhiên, đó là một tín hiệu đáng mừng khi những đại biểu của nhân dân đã không ngại bị chê trách và thiết nghĩ đó là điều mà người dân cần nhất ở họ.
Bộ luật hình sự 2015 được nhiều nhà xuất bản phát hành. Ảnh: V.Đ.
Theo ông Đinh Văn Quế - nguyên Chánh tòa hình sự TAND Tối cao: Bộ luật
hình sự 2015 không chỉ có 3 lỗi nghiêm trọng. Vị này còn chỉ ra nhiều
nội dung “có vấn đề” của bộ luật.
Chia sẻ với tờ Pháp Luật TP HCM, luật sư Vũ Xuân Hoằng (Đoàn Luật sư TP
HCM) cho biết, ông đã phát hiện cuốn Bộ luật hình sự (BLHS 2015) do Nhà
xuất bản (NXB) Chính trị Quốc gia - Sự thật ấn hành có một số lỗi nghiêm
trọng.
Trùng lặp về tình tiết định khung hình phạt
Cụ thể, tại Điều 249 (tội Tàng trữ trái phép chất ma túy), điểm h khoản 2
quy định trùng lắp về trọng lượng ma túy với điểm c khoản 3. Cụ thể:
“Lá, rễ, thân, cành, hoa, quả cây cần sa hoặc lá cây côca có khối lượng
từ 25 kg đến dưới 75 kg”.
Tương tự, tại Điều 250 (tội Vận chuyển trái phép chất ma túy), điểm d
khoản 1 quy định trùng lắp về trọng lượng ma túy với điểm i khoản 2 là
“Lá, rễ, thân, cành, hoa, quả cây cần sa hoặc lá cây côca có khối lượng
từ 10 kg đến dưới 25 kg”.Như vậy, gặp trường hợp người phạm tội tàng trữ
trái phép từ 25 kg đến dưới 75 kg lá, rễ, thân, cành, hoa, quả cây cần
sa hoặc lá cây côca thì các cơ quan tố tụng sẽ không biết xử lý theo
khoản 2 (mức án từ 5 - 10 năm tù) hay khoản 3 (mức án từ 10 - 15 năm
tù).
Tức là khi người phạm tội vận chuyển trái phép từ 10 kg đến dưới 25 kg
lá, rễ, thân, cành, hoa, quả cây cần sa hoặc lá cây côca, các cơ quan tố
tụng sẽ không biết xử lý theo khoản 1 (mức án từ 2 - 7 năm tù) hay
khoản 2 (mức án từ 7 - 15 năm tù).
Chưa hết, tại Điều 252 (tội Chiếm đoạt chất ma túy), điểm d khoản 1 quy
định trùng lắp về trọng lượng ma túy với điểm h khoản 2. Cụ thể: “Lá,
rễ, thân, cành, hoa, quả cây cần sa hoặc lá cây côca có khối lượng từ 10
kg đến dưới 25 kg”.
Tức là khi người phạm tội chiếm đoạt từ 10 kg đến dưới 25 kg lá, rễ,
thân, cành, hoa, quả cây cần sa hoặc lá cây côca, các cơ quan tố tụng sẽ
không biết xử lý theo khoản 1 (mức án từ 1 - 5 năm tù) hay khoản 2 (mức
án từ 5 - 10 năm tù).
Theo nhận định của luật sư Hoằng, lỗi trùng lặp trong BLHS 2015 trên không phải là lỗi in sai của NXB.
Không chỉ có 3 lỗi nghiêm trọng
Chia sẻ trên tờ Công an TP HCM, luật sư Đinh Văn Quế (nguyên Chánh tòa
hình sự TAND Tối cao cho rằng, ngoài Điều 249, Điều 250, Điều 252 BLHS
2015 bị trùng lặp tình tiết định khung hình phạt, còn Điều 337 quy định
tội Cố ý làm lộ bí mật nhà nước; tội chiếm đoạt, mua bán, tiêu hủy tài
liệu bí mật nhà nước.
Tên của điều luật quy định hai tội với 4 hành vi: cố ý làm lộ bí mật nhà
nước; tội chiếm đoạt, mua bán, tiêu hủy tài liệu bí mật nhà nước. Nhưng
khoản 1 của điều luật này lại chỉ quy định một tội với một hành vi “cố ý
làm lộ hoặc mua bán bí mật nhà nước”, còn 3 hành vi: chiếm đoạt, mua
bán, tiêu hủy tài liệu bí mật nhà nước thì không thấy đâu nữa.
Luật sư Đinh Văn Quế phân tích điều 337 BLHS 2015. Ảnh: V.Đ.
Theo nguyên Chánh tòa hình sự TAND Tối cao, nghiên cứu kỹ BLHS 2015, còn
thấy một số điều luật nếu không có giải thích hoặc hướng dẫn thì không
thể áp dụng được. Ví dụ: Điều 175 (Điều 140 BLHS 1999) quy định về tội
Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản, đã bỏ tình tiết “bỏ trốn để chiếm
đoạt” - trước đây quy định tại điểm a khoản 1 Điều 140 BLHS.
Vậy kể từ ngày 1/7/2016 (BLHS 2015 có hiệu lực) trở đi, cứ vay mượn,
thuê tài sản của người khác rồi bỏ trốn để chiếm đoạt thì không phạm tội
sao? - luật sư Quế đặt câu hỏi.
Còn nữa, theo quy định tại Điều 12 về Tuổi chịu trách nhiệm hình sự, thì
người từ đủ 14 tuổi trở lên, nhưng chưa đủ 16 tuổi chỉ phải chịu trách
nhiệm hình sự về một số tội đã được liệt kê trong điều luật, còn các tội
phạm khác không được “liệt kê” tại Điều 12 thì không phải chịu trách
nhiệm hình sự như tội: Chiếm đoạt tàu bay tàu thủy (điều 278); Cản trở
giao thông đường không; Tham ô tài sản với vai trò đồng phạm (Điều 353);
Nhận hối lộ với vai trò đồng phạm (Điều 354)… và nếu chịu khó rà soát
có thể thấy còn nhiều tội phạm cũng rất cần thiết buộc người từ đủ 15
tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự, trong khi đó thì
lại quy định họ phải chịu trách nhiệm hình sự về tội Trộm cắp tài sản
(Điều 173); tội Hủy hoại hoặc làm hư hỏng tài sản (Điều 178).
Tương tự, tại Điều 14 BLHS 2015 về Chuẩn bị phạm tội, khoản 1 quy định:
“Chuẩn bị phạm tội là tìm kiếm, sửa soạn công cụ, phương tiện hoặc tạo
ra những điều kiện khác để thực hiện tội phạm hoặc thành lập, tham gia
nhóm tội phạm trừ trường hợp quy định tại Điều 109, điểm a khoản 2 Điều
113 hoặc điểm a khoản 2 Điều 299 của Bộ luật này”.
Nhưng khoản 2 của điều luật vẫn quy định: “Người chuẩn bị phạm một trong
các tội sau đây thì phải chịu trách nhiệm hình sự, trong đó có tội
khủng bố nhằm chống chính quyền nhân dân (Điều 113)... Trong khi đó thì
có nhiều tội phạm người chuẩn bị phạm tội sẽ “thoát” vì không được liệt
kê tại khoản 2 Điều 14 như: Chuẩn bị phạm tội tham ô tài sản; chuẩn bị
phạm tội nhận hối lộ…
Bộ luật hình sự sai sót, ai chịu trách nhiệm?
Ngày 27/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội có cuộc họp với trưởng đoàn đại
biểu Quốc hội các tỉnh, TP để bàn việc hoãn thi hành BLHS 2015 vì những
sai sót nghiêm trọng.
Theo nguồn tin của tờ Tuổi Trẻ, sau khi có phân tích của giới chuyên
gia, dư luận, Ủy ban Tư pháp của Quốc hội đã tiến hành rà soát tổng thể
bộ luật. Kết quả cho thấy có tới hơn 90 nội dung cần sửa đổi.
Trước tình hình đó, lãnh đạo Ủy ban Tư pháp gấp rút báo cáo Ủy ban
Thường vụ Quốc hội và các cơ quan có thẩm quyền. Sau một thời gian cân
nhắc, thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội triệu tập các trưởng đoàn
ĐBQH khóa XIII chỉ 3 ngày trước khi Bộ luật hình sự có hiệu lực thi hành
(ngày 1/7/2016).
Vẫn theo tờ bào này, đây là lần thứ 2 Quốc hội khóa XIII phải sửa đổi
một đạo luật khi nó còn chưa có hiệu lực thi hành (lần thứ nhất là sửa
điều 60 Luật bảo hiểm xã hội). Lỗi lần này nghiêm trọng hơn lần trước
rất nhiều.
“Đoàn ĐBQH chúng tôi triệu tập cuộc họp vào ngày 28/6, sau đó biểu quyết
ngay, bởi dự kiến ngày 30/6 Quốc hội đã phải ban hành nghị quyết cho
lùi thời điểm bộ luật có hiệu lực thi hành. Đây là chuyện rất hy hữu. Bộ
luật có quá nhiều lỗi, chắc chắn phải sửa mới thi hành được. Quốc hội
có lỗi với dân, lỗi trước hết thuộc về gần 500 đại biểu đã biểu quyết
thông qua bộ luật” - trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Nam Định Nguyễn Anh Sơn trao
đổi với phóng viên báo Tuổi Trẻ.
Sáng ngày 27/11/2015, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Bộ luật hình sự
(sửa đổi) với 84,01% số đại biểu Quốc hội tán thành. Bộ luật này có hiệu
lực thi hành từ ngày 1/7/2016.
Trao đổi qua điện thoại với phóng viên tờ báo này, nguyên bộ trưởng Bộ
Tư pháp Hà Hùng Cường cho biết khi còn là bộ trưởng, sau khi nhận được
phản ứng từ dư luận như nêu trên, ông đã kiến nghị Ủy ban Thường vụ Quốc
hội ban hành nghị quyết giải thích một số nội dung, cho đến khi Quốc
hội khóa XIV sửa sai.
“Việc quy trách nhiệm chắc chắn là không tránh khỏi. Chúng tôi là những
người trình dự án luật, sau đó Ủy ban Tư pháp thẩm tra. Nhiều nội dung
có quan điểm khác nhau trong quá trình soạn thảo, nhưng cuối cùng thông
qua thuộc thẩm quyền của Quốc hội".
"Tôi cũng là một đại biểu. Giờ nhìn lại thì thấy rằng một bộ luật lớn
như vậy mà làm cập rập quá, cá nhân tôi cũng từng đề nghị phải có thêm
thời gian nhưng không được chấp nhận” - ông Cường nói.
Đề cập đến Điều 292 (tội Cung cấp dịch vụ trái phép trên mạng máy tính,
mạng viễn thông) khiến cộng đồng startup và cộng đồng doanh nghiệp Việt
lo lắng, luật sư Phan Trung Hoài - Phó Chủ tịch Liên đoàn luật sư Việt
Nam khẳng định với Zing.vn: Chúng tôi là những người có những phát hiện
đầu tiên liên quan đến những thiếu sót. Trong các diễn đàn, các luật sư
cũng đã có ý kiến.
"Trong Bộ luật hình sự thì từ trước đến nay chưa có sai gì, nhưng trong
đời sống thực tiễn, luật bảo hiểm xã hội đã phải sửa trước khi hiệu lực
ban hành. Nói chung đây là một vấn đề rất hay nhưng có nhiều vấn đề phức
tạp liên quan đến pháp lý nên chúng tôi sẽ có ý kiến với cơ quan chức
năng", luật sư Hoài nói.
Vân Thanh
Nguồn Zing
No comments:
Post a Comment