Nói với Fbker Bạch Hoàn

ÔNG CỰ XỨNG ĐÁNG ĐƯỢC KHEN NGỢI HƠN LÀ CHÊ TRÁCH, QUY KẾT TRÁCH NHIỆM

Tỏ ra là một người khá am hiểu về những chuyện thâm cung bí sử xung quanh việc cấp phép, xây dựng và xả thải của Formosa, Fbker Bạch Hoàn đã theo khá sát diễn biến của vụ việc Formosa sau khi tập đoàn chính thức thừa nhận hiện tượng cá chết hàng loạt tại các tỉnh miền Trung là do mình gây nên. 

Chân dung Fbker Bạch Hoàn (Nguồn: FB). 

Mới đây nhất, Fbker này lại tiếp tục đăng đàn phản biện xung quanh nội dung trả lời trước báo chí của ông Võ Kim Cự, nguyên Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh Hà Tĩnh và hiện là Đại biểu Quốc hội khóa XIV, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam. Và tất nhiên, với những gì đã thể hiện trước đó (Hành trình đưa Formosa vào Hà Tĩnh) thì đừng mơ chuyện FBker này nói tốt và bênh vực ông Cự. Hiểu như thế để thấy "Vài lời thưa lại với anh Cự" tiếp tục là sự đá xéo mà Fbker này dành cho ông Cự. Tuy nhiên, không phải bao giờ, khi nào Fbker Bạch Hoàn cũng đúng khi nói về Formosa, cá nhân ông Cự và những câu chuyện liên quan. Xin được chỉ ra điều đó cho những ai quan tâm cùng theo dõi! 

Bắt đầu bài phản biện bằng một đoạn tự sự mà ai cũng biết đó là một câu chửi có tính sâu cay giành cho cá nhân ông Võ Kim Cự nhưng xem ra đấy là sản phẩm không thể khác được mà báo giới trong nước đã cố tình tạo ra trong thời gian gần đây: "Anh Võ Kim Cự, em vốn là người phụ nữ ngây thơ, mềm yếu, bản tính hiền lành, nhút nhát nên khi thấy anh hiên ngang trên mặt báo, khẳng định việc anh dâng 3.300 ha đất và biển Vũng Áng vào tay Formosa không có gì sai cả, em không dám chửi anh là kẻ trơ trẽn, cõng rắn cắn gà nhà như dư luận đang ầm ĩ. Em chỉ xin phép anh được nhỏ nhẹ thưa lại vài lời". Cho nên, dù có hàng triệu, thậm chí gần 90 triệu người Việt có chửi rủa, có quy kết ông Cự kinh khủng như thế nào thì xem chừng sự quy kết đó thiếu đi sự khách quan và xin nhấn mạnh lại là sản phẩm của việc báo chí đang dắt mũi dư luận! 

Fbker Bạch Hoàn đã không quên thông báo tới ông Cự dư luận, dân tình đang nghĩ gì về ông, phán xét gì về ông trước khi đi phân tích, bình luận xoay quanh 02 nội dung có tính xương sống trong cuộc trả lời phỏng vấn của ông Cự với báo giới. 

1. Nội dung thứ nhất được Fbker Bạch Hoàn chỉ ra để đá xéo ông Cự chính là lời khẳng định của ông này khi nói về chuyện cấp phép cho Formosa 70 năm thay vì 50 năm như dự định ban đầu của Chính phủ và tỉnh Hà Tĩnh: "Việc cấp phép đầu tư 70 năm là căn cứ vào điều 36 của Luật Đầu tư quy định đối với những dự án có nguồn đầu tư có quy mô lớn, thời gian thu hồi vốn chậm...". 

Có một điều dễ thấy, đây chính là nguyên nhân hàng đầu khiến không một nhà báo nào có mặt trong cuộc phỏng vấn ông Cự dám đặt thêm câu hỏi thứ hai về nội dung này. Sự mạch lạc trong quá trình diễn đạt cùng những căn cứ (luật, các văn bản luật ban hành của Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương) khiến nhiều người dù muốn hỏi thêm nhưng không có lí do để hỏi. Việc không tìm hiểu kỹ về nội dung được quy định tại điều 36 Luật đầu tư hiện hành là nguyên nhân chính khiến báo giới bế tắc trong việc làm khó ông Cự. Sự non kém của báo giới trong cuộc phỏng vấn ông Cự vì thế cũng phơi bày không thể rõ ràng hơn! 

Điều 36. Ưu đãi về sử dụng đất
1. Thời hạn sử dụng đất của dự án đầu tư không quá năm mươi năm; đối với dự án có vốn đầu tư lớn nhưng thu hồi vốn chậm, dự án đầu tư vào địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn mà cần thời hạn dài hơn thì thời hạn giao đất, thuê đất không quá bảy mươi năm.

Khi hết thời hạn sử dụng đất, nếu nhà đầu tư chấp hành đúng pháp luật về đất đai và có nhu cầu tiếp tục sử dụng đất thì sẽ được cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét gia hạn sử dụng đất phù hợp với quy hoạch sử dụng đất đã được phê duyệt.

2. Nhà đầu tư đầu tư trong lĩnh vực ưu đãi đầu tư, địa bàn ưu đãi đầu tư được miễn, giảm tiền thuê đất, tiền sử dụng đất, thuế sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai và pháp luật về thuế. 

Để chỉ ra rằng, việc ông Cự lấy căn cứ tại điều Điều 36 Luật Đầu tư 2005 để biện minh cho việc ký kết, cấp phép hoạt động cho Formosa với thời hạn 70 năm là sai, Fbker này viết tiếp: "Em hoàn toàn đồng ý với anh, Điều 36 Luật Đầu tư 2005 có quy định như vậy. Nhưng anh ơi Cự là anh Cự, đứa nào giúp việc cho anh nó hại anh rồi. Luật Đầu tư 2006 đưa cho anh đọc, đứa khốn nạn ấy in thiếu Điều 52 anh ạ.

"Thời hạn hoạt động của dự án có vốn đầu tư nước ngoài phù hợp với yêu cầu hoạt động dự án và không quá năm mươi năm; trường hợp cần thiết, Chính phủ quyết định thời hạn dài hơn đối với dự án nhưng không quá bảy mươi năm".

Muốn 70 năm thì phải Chính phủ quyết định à anh. Điều 52 nói vậy, không phải em Bạch Hoàn đâu. Anh mở to mắt ra mà đọc, nha anh". 

Điều 52. Thời hạn hoạt động của dự án có vốn đầu tư nước ngoài

Thời hạn hoạt động của dự án có vốn đầu tư nước ngoài phù hợp với yêu cầu hoạt động dự án và không quá năm mươi năm; trường hợp cần thiết, Chính phủ quyết định thời hạn dài hơn đối với dự án nhưng không quá bảy mươi năm.

Thời hạn hoạt động của dự án được ghi trong Giấy chứng nhận đầu tư. 

Chúng ta không phủ nhận trong luật đầu tư hiện hành ngoài điều 36 quy định về thời hạn cho thuê đất đối với các dự án có vốn đầu tư nước ngoài thì còn có điều 52. Trong đó, điều 36 thầm quyền thuộc về địa phương (tỉnh Hà Tĩnh) và điều 52 thẩm quyền thuộc về Trung ương (Chính phủ và các bộ, ngành liên quan). Vậy nhưng, cần nhắc lại để Fbker Bạch Hoàn hiểu là ông Cự không trích dẫn điều 36 Luật đầu tư hiện hành ra để thanh minh cho việc ký kết cho Formosa hoạt động trong vòng 70 năm. Ông đã khẳng định đi, khẳng định lại việc cho Formosa thuê tới 70 năm là trách nhiệm của Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương. Hà Tĩnh chỉ thực sự thực hiện việc ký kết với Formosa khi có sự đồng tình của Chính phủ, các bộ ngành Trung ương. Và để làm tin cho điều này, ông Cự đã khẳng định các văn bản thể hiện điều này vẫn còn nguyên. 

Vả lại, điều 52 Luật đầu tư quy định: "trường hợp cần thiết, Chính phủ quyết định thời hạn dài hơn đối với dự án nhưng không quá bảy mươi năm" nhưng nó không quy định cứng ra là Chính phủ sẽ trực tiếp phê duyệt. Nghĩa là trong trường hợp này, Chính phủ hoàn toàn có thể giao quyền phê duyệt, ký kết cho địa phương sau khi địa phương có báo cáo và các bộ, ngành liên quan nhất trí, đồng tình với việc kéo dài thời hạn dự án. Đoạn trả lời phỏng vấn sau đây của ông Cự cho thấy rất rõ điều này: Trách nhiệm không thuộc về Hà Tĩnh hay cá nhân ông Cự nhưng khi được Chính phủ giao thực hiện không có lí gì lại từ chối: "Không phải đơn giản mà Hà Tĩnh cấp phép cho Formosa. Đầu tiên là báo cáo Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản chấp thuận chủ trương.

Sau đó, Nhà đầu tư lập dự án với nhiều bước. Trước khi thẩm định đã có ý kiến của 12 Bộ chuyên ngành, kể cả các cơ quan trong khối nội chính, Quốc phòng, an ninh... đồng ý với các nội dung. Sau đó là thẩm định rồi báo cáo Chính phủ. Cuối cùng, Chính phủ đồng ý để cho Hà Tĩnh được cấp phép". 

2. Nội dung thứ hai được Fbker Bạch Hoàn nói đến thực chất đã được chỉ rõ ở mục *(1). 

Phản biện lại phát biểu của ông Cự xung quanh việc Hà Tĩnh đồng ý cấp phép hoạt động 70 năm cho Formosa sau khi "có ý kiến của 12 bộ chuyên ngành, kể cả các cơ quan trong khối nội chính, quốc phòng, an ninh..." và "Chính phủ có công văn 869 đồng ý cấp phép. Thủ tướng đã có văn bản 926 đồng ý cấp phép 70 năm, nên tôi cho rằng việc cấp phép phù hợp với luật pháp của chúng ta".Bạch Hoàn đã chỉ ra 03 lí do: 

"Thứ nhất, các văn bản của bộ ngành chỉ là chấp thuận đầu tư dự án, không phải chấp thuận cấp phép thời hạn 70 năm. Hơn nữa, các bộ ngành không có thẩm quyền chấp thuận 70 năm hay không. 

Thứ hai, các văn bản của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ cũng là chấp thuận chủ trương đầu tư và giao Hà Tĩnh cấp phép, chứ không phải quyết định cấp phép cho Formosa 70 năm. 

Thứ ba, văn bản của các bộ ngành đồng ý chủ trương cho Formosa đầu tư vào Vũng Áng được ký lần lượt từ 22-5-2008 đến 30-5-2008; Văn bản của Thủ tướng giao Hà Tĩnh cấp phép ký ngày 6-6-2008. Anh nói rằng sau khi có các văn bản này, ngày 12-6-2008 anh mới cấp chứng nhận đầu tư 70 năm cho Formosa là đúng quy trình. 

Nhưng anh Cự ơi là anh Cự ơi, lẽ nào anh đã quên vào ngày 9-4-2008, khi ký văn bản xác nhận các ưu đãi đầu tư cho Formosa, anh đã cam kết cho Formosa thuê đất trong 70 năm. Văn bản có chữ ký của anh với chức danh phó chủ tịch UBND tỉnh Hà Tĩnh, có đóng dấu tử tế lắm. 

Vậy khi ký văn bản này, ai đã cho anh được quyền làm vậy? Lúc này, Chính phủ ở đâu?". 

- Đối với lí do thứ nhất: Trước hết, hết sức đồng tình với ý kiến cho rằng, cũng giống như Hà Tĩnh, các bộ, ngành Trung ương không có thẩm quyền cấp phép một dự án có vốn đầu tư nước ngoài. Thẩm quyền, trách nhiệm đó thuộc về Chính phủ, tuy nhiên cần thấy rằng, việc Thủ tướng Chính phủ có đồng ý cấp phép hay không phụ thuộc rất lớn vào kết quả đánh giá cũng như tham vấn của các bộ, ngành và địa phương liên quan. Cho nên, việc ông Cự "lôi" 12 bộ chuyên ngành và các cơ quan trong khối nội chính, quốc phòng, an ninh" vì thế không phải là sự vô lối và lấy đó làm bình phong hòng trốn tội! Nếu Hà Tĩnh sai thì chắc chắn các bộ, ngành Trung ương cũng không thể vô can trong việc này là vì thế! 

- Đối với lí do thứ hai: "Thứ hai, các văn bản của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ cũng là chấp thuận chủ trương đầu tư và giao Hà Tĩnh cấp phép, chứ không phải quyết định cấp phép cho Formosa 70 năm". Trong nội dung trả lời của mình, như đã nói ở trên, để làm tin cho những điều mình nói, ông Cự đã cho biết các văn bản của Chính phủ, bộ, ngành Trung ương về điều này Hà Tĩnh vẫn còn nguyên. Tuy nhiên cho đến nay, chưa có bất cứ tài liệu nào cho thấy: "Các văn bản của Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ cũng là chấp thuận chủ trương đầu tư và giao Hà Tĩnh cấp phép, chứ không phải quyết định cấp phép cho Formosa 70 năm". Nghĩa là chưa thể quy kết ông Cự cố tình lèo lái, ngụy biện hòng trốn tránh trách nhiệm. Lí do thứ hai được Fbker Bạch Hoàn chỉ ra vì vậy chỉ mang tính cảm tính, chưa thể nói lên bất cứ điều gì. Đó cũng là lí do người viết muốn những ai đang quan tâm câu chuyện quay trở lại tư duy cũ: Chính phủ giao cho Hà Tĩnh cấp phép 70 năm cho Formosa thì đương nhiên họ có quyền thực hiện. 

- Đối với lí do thứ ba, Fbker Bạch Hoàn có nhắc lại sự kiện diễn ra vào ngày 9-4-2008 (ông Cự ký văn bản xác nhận các ưu đãi đầu tư cho Formosa, anh đã cam kết cho Formosa thuê đất trong 70 năm) để nói rằng ông Cự thực hiện điều này trước khi các bộ, ngành có văn bản của các bộ ngành đồng ý chủ trương cho Formosa đầu tư vào Vũng Áng được ký lần lượt từ 22-5-2008 đến 30-5-2008; Văn bản của Thủ tướng giao Hà Tĩnh cấp phép ký ngày 6-6-2008. Trong khi đó, trả lời báo chí ông Cự xác nhận "ngày 12-6-2008 anh mới cấp chứng nhận đầu tư 70 năm cho Formosa là đúng quy trình". 

Ở đây, chúng ta cần rành mạch hai vấn đề: Văn bản "xác nhận các ưu đãi đầu tư cho Formosa, cam kết cho Formosa thuê đất trong 70 năm" hoàn toàn khác với việc "cấp chứng nhận đầu tư 70 năm cho Formosa". Văn bản ngày 9-4-2008 do đích thân ông Cự sẽ không thể nào có hiệu lực nếu sau đó Chính phủ không đồng ý với chủ trương cấp phép này. Theo đó, ở văn bản ngày 9-4-2008ông Cự đơn thuần chỉ mới thực hiện cái động tác của một người đứng đầu địa phương mà với tư cách là môt nhà đầu tư thì đương nhiên Formosa thừa hiểu thẩm quyền cấp phép hoạt động 70 năm đó không thuộc về Hà Tĩnh mà là của Chính phủ Việt Nam. Chính vì vậy, dù ông Cự có thực hiện trước (ở văn bản 9 - 4 - 2008) đi nữa thì đó cũng không thể là căn cứ để quy trách nhiệm cho ông bởi sau đó Chính phủ lại giao cho Hà Tĩnh thực hiện cái điều tương tự. Thậm chí, riêng với điều này xét trên khía cạnh xúc tiến đầu tư thì ông Cự còn đáng được khen ngợi hơn là chê trách, quy kết trách nhiệm!