HÓT: VÌ SAO FORMOSA THỪA NHẬN GÂY RA HIỆN TƯỢNG CÁ CHẾT?

Vì sao Formosa thừa nhận gây ra hiện tượng cá chết?

Video công ty Formosa xin lỗi về vụ cá chết 

Theo kết quả của cuộc họp báo chiều nay (ngày 0/06/2016), Chính phủ khẳng định Formosa là thủ phạm khiến cá chết hàng loạt. Kết quả cũng cho hay: Ngày 28/06/2016, Công ty Formosa Hà Tĩnh cũng đã chính thức cúi đầu xin lỗi Chính phủ và nhân dân Việt Nam vì đã gây nên thảm hoạ vừa qua. Đồng thời công ty này đã cam kết 5 điểm với Chính phủ Việt Nam, bao gồm: 

1 Công khai xin lỗi Chính phủ, người dân Việt Nam vì đã để xảy ra sự cố môi trường nghiêm trọng. 

2. Cam kết bồi thường với số tiền 500 triệu USD. 

3. Khắc phục triệt để tồn tại, hạn chế của xử lý nước thải, chất thải, cam kết xử lý triệt để các chất thải độc trước khi đưa ra môi trường theo quy định, không để tái diễn sự cố như đã xảy ra. 

4. Phối hợp với các Bộ, ngành, các tỉnh miền Trung xây dựng, bảo đảm không để xảy ra ô nhiễm, nhằm tạo niềm tin với người dân Việt Nam và quốc tế. 

5. Thực hiện nghiêm túc các cam kết, nếu vi phạm sẽ chịu xử lý của pháp luật Việt Nam.

Toàn văn bức thư của Chủ tịch HĐQT công ty Gang thép Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh Trần Nguyên Thành gửi tới toàn thể cán bộ nhân viên trong công ty. 

Trước đó, vào sáng nay trong bức thư gửi tới toàn thể cán bộ nhân viên trong công ty, Chủ tịch HĐQT công ty Gang thép Hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh Trần Nguyên Thành đã nhận trách nhiệm và cam kết khắc phục hậu quả. Bức thư có đoạn viết: "Đối với hiện tượng cá chết hàng loạt tại 4 tỉnh miền Trung vừa qua, theo kết quả điều tra của đoàn kiểm tra liên ngành của do Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì, nhận định rằng công ty trong giai đoạn vận hành thử, do những sai sót của các nhà thầu phụ gây ra cá chết. Mặc dù, đây là một kết quả chúng tôi không mong muốn, nhưng công ty tôn trọng kết quả điều tra của Chính phủ". 

Ngoài ra, tại cuộc họp báo, đại diện của Chính phủ (Bộ trưởng Bộ Tài nguyên & môi trường Trần Hồng Hà cũng đã lí giải nguyên nhân vì sao hôm nay mới công bố nguyên nhân cá chết. Theo Bộ trưởng Hà, "đây là sự cố xảy ra trên diện rộng, rất phức tạp và nghiêm trọng nên phải tiến hành khách quan, bài bản, chính xác. Trước yêu cầu chính đáng của người dân, với sức ép rất lớn, chúng tôi xác định phải tiến hành công việc này có tính toán đầy đủ để đảm bảo chứng cứ không chỉ xác định nguyên nhân vì sao mà còn xác định ai làm thủ phạm. 

"Khi có kết quả, Thủ tướng chỉ đạo, việc làm khoa học phải theo trình tự khoa học nên chúng tôi đã lấy ý kiến phản biện của các nhà khoa học trong và ngoài nước một cách độc lập. Vì thế hôm nay chúng tôi mới công bố". 

Từ kết quả của buổi họp báo có thể nhìn nhận và đánh giá một số vấn đề như sau: 

1. Việc Formosa chính thức thừa nhận là thủ phạm khiến cá chết hàng loạt không phải là động thái tự thân của công ty này bởi như đã nói ở Entry trước đó, "cũng giống như những tên tội phạm trên lĩnh vực kinh tế, chúng sẽ không đời nào thừa nhận ngay hành vi của mình bởi như nội dung thứ 8 trong Công văn ngày 19/06/2016 của công ty này gửi tới Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc thì họ đã đề nghị "Chính phủ Việt Nam giúp giữ uy tín của FHS và các công ty cổ đông của FHS trên trường Quốc tế". Hay nói cách khác, họ sẽ không thừa nhận bởi nó trực tiếp liên quan vấn đề uy tín cũng như tương lai của họ; việc thừa nhận vì thế là bước đường cùng, là biện pháp để họ tránh được những thiệt hại về phía mình". 

Đó là kết quả của việc vừa cố gắng sớm tìm ra nguyên nhân hiện tượng cá chết và sử dụng các bằng chứng khoa học để đấu tranh buộc công ty này phải thừa nhận sai phạm của mình từ Chính phủ và các cơ quan chuyên môn. Và xin khẳng định lại rằng với quy trình 03 giai đoạn như Bộ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường Trần Hồng Hà chỉ ra (bao gồm: Thứ nhất là phải hình dung được, giải thích được cái gì đang diễn ra từ 4 tỉnh ven biển của miền Trung, cơ chế gì gây ra cái chết của hải sản. Đây là nhóm rất khó rất phức tạp. Thứ hai, xác định nguồn gây ô nhiễm từ đâu. Và thứ ba, xác định thủ phạm là tổ chức, cá nhân nào") để xác định nguyên nhân và thủ phạm hiện tượng cá chết thì thời gian hơn 2 tháng vừa qua không phải là quá lâu. Chỉ có những ai không hiểu hoặc cố tình không hiểu mới cho là chậm, là không quyết liệt! 

Và cũng tin chắc rằng, với việc buộc công ty Formosa phải thừa nhận trách nhiệm cũng như cam kết khắc phục hậu quả, Chính phủ đã không chỉ giải quyết được căn cơ vấn đề ô nhiễm môi trường biển, ngăn chặn được các hoạt động tương tự mà hình ảnh về môi trường đầu tư của Việt Nam cũng không hề bị ảnh hưởng. Ngược lại, với nhiều nhà đầu tư chưa đến Việt Nam, họ sẽ an tâm hơn khi chứng kiến cách hành xử hết sức thấu tình, đạt lý của giới chức Việt Nam. Đó cũng là lời cam kết của Chính phủ về một môi trường đầu tư hết sức thân thiện và hành xử trên cơ sở quy định của pháp luật! 

2. Formosa đã nhận trách nhiệm và họ cũng đã cam kết 05 điểm với Chính phủ Việt Nam. Điều này cho thấy Công ty này đã hoàn toàn ý thức được những gì đang diễn ra. Họ hiểu họ đang ở đâu và điều gì sẽ diễn ra nếu họ vẫn cứ ngoan cố và cố tình không thừa nhận sai phạm do chính mình gây nên. Đây cũng sẽ là một bài học lớn và là lời cảnh báo thực sự cho những nhà đầu tư khác sau Formosa đến đầu tư, làm ăn tại Việt Nam. Rằng, dù có thể rất cần các nguồn đầu tư bên ngoài để tạo động lực phát triển kinh tế trong nước nhưng không có nghĩa Việt Nam sẵn sàng bỏ qua, không quan tâm tới những tổn thương cho môi trường tự nhiên. 

Trên thực tế, trước thời điểm công bố chính thức nguyên nhân, thủ phạm gây nên hiện tượng cá chết, theo một nguồn tin đáng tin cậy thì Formosa đã cố tình lấy các lí do khác nhau để lấp liếm, không thừa nhận hành vi của mình. Tuy nhiên, với một thái độ kiên quyết, Chính phủ Việt Nam đã đưa ra tối hậu thư cho công ty này và trong trường hợp vẫn giữ nguyên thái độ thì Việt Nam sẽ chính thức tạm đình chỉ hoạt động của công ty; đồng thời sẽ tiến hành các thủ tục cần thiết khởi tố hình sự vụ án và tổ chức điều tra nguyên nhân cũng như thủ phạm gây nên hiện tượng cá chết hàng loạt. Chính điều này đã tác động rất lớn đến thái độ ứng xử của công ty này được thể hiện trong công văn của công ty gửi đến Chính phủ ngày 28/06/2016 vừa qua. 

Formosa là một công ty lớn, cho nên chúng ta hãy yên tâm và tin tưởng rằng, họ sẽ không tái phạm, gây nên một thảm hoạ tương tự trong tương lai gần. Bởi, sau tất cả những gì đã qua, điều họ cần hơn hết thảy chính là chữ tín, mất nó đồng nghĩa với công ty này hết đường làm ăn từ bên ngoài, điều này chắc chắn sẽ không bao giờ diễn ra. Chính vì vậy, bình tĩnh chờ đợi những động thái sau lời cam kết của Formosa là điều chúng ta có thể làm để không tạo cớ, điều kiện để công ty này có thể lật lọng....