2016/05/02

Từ vụ cá chết: GIÁO PHẬN VINH VÀ HÀNH TRÌNH "THOÁT LI" KHỎI HỘI ĐỒNG GIÁM MỤC VIỆT NAM


Ở bài viết trước đó, khi nói về bản Thông báo của Ban Công lý & Hòa Bình - Giáo phận Vinh về "thảm họa ô nhiễm môi trường biển tại miền Trung" đăng tải trên Website http://giaophanvinh.net, tôi đã đặt câu hỏi bản thông báo là một hành động góp phần chung tay khắc phục thảm họa hay phục vụ mục đích kích động chống đối? Đồng thời cho rằng: "Xét về khía cạnh tôn giáo hay đời thường thì bản thông báo của Ban Công lý & Hòa bình Giáo phận Vinh không thể là động thái góp phần cải thiện hay chung tay bảo vệ môi trường. Có chăng chỉ khiến con người ta cố tình đổ lỗi cho một thực thể chưa rõ ràng về những thảm họa đang xảy ra/ cố tình làm xấu vấn đề và khiến công tác giải quyết lâm vào những trạng thái khó khăn và bế tắc hơn! Những lời lẽ trong bản thông báo càng gợi cho nhiều người thấy rõ hơn bản chất cực đoan, hiếu chiến của một bộ phận chức sắc tại một địa phận gian khó, nơi mà con người ta nên chung tay đồng lòng hơn là vạch ra những lỗi lầm của nhau ra đề chỉ trích, lên án!". 

Trong khuôn khổ Entry có tính nối tiếp này, xin được chỉ thêm để những ai quan tâm thấy được Giáo phận Vinh đã trở nên lạc lõng, đơn chiếc trong ngôi nhà chung Công giáo Việt Nam. 
Bản thông báo của Hội đồng Giám mục Việt Nam (Nguồn: Website Hội đồng giám mục Việt Nam). 

Mặc dù không hiểu lắm về cơ cấu, phẩm trật trong đạo Công giáo nhưng tôi hiểu rằng, 26 Giáo phận tại Việt Nam chịu sự lãnh đạo, quản lý điều hành của một cơ quan tối cao và được Tòa thánh ủy quyền là Hội đồng Giám mục Việt Nam. Nơi đó (Hội đồng Giám mục Việt Nam), các chức danh từ người đứng đầu cho đến các ban trực thuộc được hình thành theo cơ chế phổ thông đầu phiếu. 

Vậy nên, xét trên mọi khía cạnh hành động Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN) chính là sự định hướng cho các Giáo phận khác trong nước thực hiện theo. Thế nhưng, bản thông báo của Ban Công lý & Hòa bình Giáo phận Vinh đã bỏ qua mọi phép tắc thường thấy theo quy định của giáo hội. Cụ thể: 

Thứ nhất, Ban Công lý & Hòa bình - Giáo phận Vinh đã ra bản thông báo trước Hội đồng Giám mục Việt Nam 03 ngày. Nghĩa là theo một cách xét đoán bình thường thì họ không cần đợi đến sự lên tiếng của một chủ thể lớn hơn để định hướng cho hành động của mình! Và sẽ không có gì đáng nói nếu đó là một sự việc hết sức bình thường, không quá ảnh hưởng và vai trò của chủ thể đứng ra phát đi bản thông báo cũng không quá lớn. Tuy nhiên, sự quá trớn về mặt tư cách phát ngôn cùng những nội dung được chuyển tải trong bản thông báo đã khiến nó trở nên kệch cỡm và khó hiểu. Và sẽ không oan uổng gì nếu cho rằng, hành động "đi tắt đón đầu" của Ban Công lý & Hòa bình Giáo phận Vinh là một bằng chứng cho thấy sự bất tuân của các chức sắc nơi đây đối với Hội đồng Giám mục Việt Nam; tất nhiên, ở đó vai trò của người đứng đầu Giáo phận luôn là yếu tố quyết định mọi thứ! 

Thứ 2, thử đổi chiếu nội dung 02 bản thông báo (của Ban Công lý & hòa bình giáo phận Vinh ra ngày 27/03 và Hội đồng Giám mục Việt Nam 30/04/2016) sẽ thấy có sự lệch pha nghiêm trọng. 

Với một giọng điệu được cho là đúng mực, bản Thông báo về tình trạng cá chết bất thường tại Miền Trung Việt Nam cùa Hội đồng Giám mục Việt Nam đã viết như sau: "Trong những ngày qua trước tình trạng cá chết bất thường kéo dài, hàng trăm nghìn hộ dân ven biển miền Trung gặp rất nhiều khó khăn trong đời sống vật chất và gánh nhiều hệ lụy. Về phía Nhà nước và những cơ quan trách nhiệm vẫn chưa tìm ra nguyên nhân rõ ràng các sự kiện này".Nghĩa là trong cách nhìn nhận của Hội đồng Giám mục Việt Nam, phía Chính quyền và các cơ quan chức trách liên quan đã vào cuộc trong việc tìm hiểu nguyên nhân cũng như khắc phục hậu quả do thảm họa gây nên (Song chưa tìm ra được nguyên nhân cuối cùng). Nó khác hẳn với bản thông báo kiểu phủ nhận sạch trơn nỗ lực của chính quyền các cấp của Ban Công lý & Hòa Bình giáo phận Vinh khi cho rằng: "Trong khi chính quyền chưa bảo vệ quyền lợi của người dân một cách thích đáng"; "các cơ quan chức năng vẫn ù lỳ chưa chính thức công bố nguyên nhân gây ra thảm họa; chính quyền địa phương thì im lặng một cách vô trách nhiệm đến ghê sợ; một số quan chức còn đưa ra những phát biểu ngang ngược, coi thường tính mạng con người và pháp luật". 

Chưa hết, ở cuối bản Thông báo của Hội đồng Giám mục Việt Nam kêu gọi: "Vì thế, trong lúc này xin quý cha và anh chị em giáo dân, khi diễn tả những lo lắng và bức xúc của mình, tránh những hành động quá khích dẫn đến xung đột, ảnh hưởng tới sản xuất, giao thông, vi phạm pháp luật"; đồng thời cho rằng: "Giáo hội không có lí do gì để đề nghị một lời giải đáp dứt khoát" (Giáo hội không có bất cứ quyền năng gì trong yêu cầu Chính quyền, các nhà chức trách phải làm thế này, thế khác...). Trong khi đó, với giọng điệu kể cả, kẻ trên, Bản thông báo của Ban Công lý & Hòa Bình Giáo phận Vinh đã viết: "Trước tình trạng này, Ban Công lý và Hòa bình Giáo phận Vinh, với ý thức trách nhiệm của mình, yêu cầu nhà cầm quyền:

1. Gấp rút thành lập một Ủy ban điều tra độc lập cấp Chính phủ, với sự cố vấn của các chuyên gia trong nước cũng như các cơ quan quốc tế có uy tín trong lĩnh vực bảo vệ môi sinh, để truy tìm nguyên nhân, đồng thời đưa ra những giải pháp thích đáng nhằm ngăn chặn thảm họa trong hiện tại và cả tương lai. 

2. Trong khi chờ đợi những giải pháp toàn diện, phải nhanh chóng áp dụng các biện pháp tạm thời để khắc phục thảm họa. Tạm thời ngưng hoạt động của các khu công nghiệp, các nhà máy đang thải chất thải ra biển. Hỗ trợ ngư dân, hộ gia đình nuôi trồng thủy hải sản, làm muối và các doanh nghiệp để họ có cuộc sống ổn định và duy trì nghề nghiệp của họ. Xử lý xác cá chết một cách an toàn, đúng quy trình và ngăn chặn việc phát tán nguồn thực phẩm độc hại này. 

3. Làm rõ trách nhiệm và xử lý nghiêm minh đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan trong việc gây ra thảm họa này". 

Bản thông báo của Ban Công lý & Hòa bình Giáo phận Vinh cũng không quên khuyến cáo người dân rằng: "Trong khi chính quyền chưa bảo vệ quyền lợi của người dân một cách thích đáng, chúng tôi kêu gọi mọi người dân hãy biết tự bảo vệ chính mình". Dù chưa hiểu lắm cái cách thức để người dân "tự bảo vệ chính mình" là như thế nào trước hiện tượng cá chết nhưng nếu ai đó theo dõi những gì đã xảy ra trong địa phận Vinh thời gian gần đây sẽ hiểu rằng, đó chính là "những hành động quá khích dẫn đến xung đột, ảnh hưởng tới sản xuất, giao thông, vi phạm pháp luật" được Hội đồng Giám mục Việt Nam khuyến cáo là không nên làm! 

Xin giành sự đánh giá cho những ai quan tâm! 

An Chiến

No comments:

Post a Comment