Lê Thế Mẫu
Những
lời dối trá của Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị mấy ngày trước về
việc đạt thỏa thuận với Campuchia, Lào và Brunei liên quan tới hồ sơ
Biển Đông, đã khiến đại diện Bắc Kinh muối mặt tại Hội nghị về việc thực
thi Tuyên bố DOC tại Singapore diễn ra ngày 27 và 28/4/2016.
(Trước
đó, Ngoại trưởng Vương Nghị từng tuyên bố, Trung Quốc đã đạt được sự
đồng thuận mới với cả Brunei, Campuchia lẫn Lào về phương thức giải
quyết vấn đề Biển Ðông. Theo đó, cả Brunei, Campuchia lẫn Lào đã “nhất
trí với Trung Quốc” rằng, Biển Ðông là chuyện riêng giữa Trung Quốc và
những quốc gia đang có tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc chứ không
phải là vấn đề chung của ASEAN. Chưa kể ba quốc gia này còn bày tỏ sự
tán thành quan điểm của Trung Quốc là không chấp nhận bất kỳ sự áp đặt
nào từ bất cứ bên nào không có liên quan trực tiếp tới Biển Ðông. Ðồng
thời, Brunei, Campuchia, Lào còn tin rằng, Trung Quốc và ASEAN có thể
hợp tác chặt chẽ với nhau để duy trì hòa bình, ổn định ở Biển Ðông,
thành ra các quốc gia khác không nên can dự vào tiến trình đó).
Vì
thế, trước khi hội nghị này diễn ra tại Singapore, nhiều quan chức
ngoại giao ASEAN đã lên tiếng chỉ trích các nước như Campuchia, Lào và
Brunei trong việc đạt thỏa thuận với Trung Quốc về vấn đề Biển Đông.
Phát
biểu tại Indonesia hôm 25/4/2016, ông Ong Keng Yong, cựu Tổng thư ký
ASEAN, nói rằng, Campuchia và Lào - hai thành viên của ASEAN - vốn không
có bất kỳ tranh chấp nào với Trung Quốc về chủ quyền tại Biển Ðông,
không thể đơn phương thỏa thuận với Trung Quốc về đường hướng giải quyết
vấn đề Biển Ðông, bởi đó là một kiểu can thiệp vào công việc nội bộ của
ASEAN.
Cựu
tổng thư ký ASEAN nhận định, hành động của Campuchia và Lào không khác
gì nhân danh khối quốc gia Ðông Nam Á nên “rất đáng ngạc nhiên”, kể cả
khi Lào đang đảm nhiệm vai trò chủ tịch luân phiên của ASEAN. Ông Ong
Keng Yong nhấn mạnh, Biển Ðông luôn là vấn đề thuộc phạm vi của Tuyên bố
chung giữa toàn ASEAN với Trung Quốc về cách hành xử ở Biển Ðông (DOC).
Ngoài
ông Ong Keng Yong, Phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Indonesia cũng đã
lên tiếng khẳng định, các bên có liên quan đến vấn đề Biển Ðông phải tôn
trọng DOC và phải xúc tiến để đạt cho bằng được Bộ Quy tắc Ứng xử tại
Biển Ðông (COC). Ðây là quyền hạn và trách nhiệm của cả khu vực vì sự ổn
định ở Biển Ðông là chuyện chung của cả Trung Quốc lẫn ASEAN.
Điều
đáng chú ý là thông tin về việc đạt thỏa thuận trên lại được Ngoại
trưởng Trung Quốc Vương Nghị đưa ra chứ không phải là 3 nước ASEAN trên.
Cho nên Hội nghị về việc thực thi Tuyên bố DOC tại Singapore diễn ra
ngày 27 và 28/4/2016 là dịp để các bên “ba mặt một lời” với Trung Quốc.
Cần
nhắc lại rằng một ngày trước khi hội nghị này bắt đầu, Campuchia đã dội
gáo nước lạnh vào mặt Trung Quốc. Ngày 26/4/2016, Campuchia thông báo
nước này không có thỏa thuận nào với Trung Quốc như những gì ông Vương
Nghị đã khoe khoang trước đó. Phay Siphan, phát ngôn viên chính phủ
Campuchia tuyên bố: “Chỉ có ngoại trưởng Trung Quốc đến thăm Campuchia
chứ không có thảo luận hay thỏa thuận nào”.
Nói
như thế thì hóa ra những tuyên bố của ông Vương Nghị hôm 22/4/2016 tại
Pnom Penh là giả dối. Giới chức ngoại giao ASEAN cho rằng việc làm trên
của chính quyền Bắc Kinh là sự phá hoại đoàn kết của các thành viên
ASEAN.
Tất
cả những bực tức của các nước ASEAN đã được dội thẳng vào đại diện của
Trung Quốc tại Hội nghị về việc thực thi Tuyên bố DOC ở Singapore. Những
chỉ trích mạnh tới mức mà trưởng đoàn Trung Quốc tuyên bố đã “bị sốc”
sau khi nhiều nhà ngoại giao kỳ cựu của ASEAN lên án Bắc Kinh gây chia
rẽ nội bộ các quốc gia Đông Nam Á.
Báo
mạng Straites Times ngày 28/5 cho biết, Thứ trưởng Ngoại giao Trung
Quốc Lưu Chấn Dân tuyên bố bị “choáng váng” và yêu cầu Singapore giải
thích về tuyên bố của cựu Tổng thư ký ASEAN Ong Keng Kong tại Jakarta
hôm 24/4/2016.
Chuyên
gia Singapore, Bilahari Kausikan, cố vấn của Bộ ngoại giao Singapore,
cũng lên án điều mà Bắc Kinh gọi là “đồng thuận” với ba thành viên
ASEAN, thực chất là “chiến thuật chia rẽ ASEAN” trước khi Toà án Quốc tế
La Haye ra phán quyết về vụ kiện Trung Quốc lấn chiếm chủ quyền tại
Biển Đông do Philippines đứng đơn.
Trước
những lời đả kích nặng nề tại Singapore, Thứ trưởng Trung Quốc Lưu Chấn
Dân biện minh là Trung Quốc “không bao giờ có ý định chia rẽ ASEAN” và
luôn “ủng hộ ASEAN phát triển”.
Phát
biểu tại họp báo bên lề cuộc họp giữa các nhà ngoại giao cấp cao Trung
Quốc và ASEAN tại khách sạn Fullerton (Singapore) hôm 27/4/2016, ông Lưu
Chấn Dân giải thích: “Ý định của Trung Quốc (về “sự đồng thuận 4 điểm”)
đã bị hiểu lầm. Chúng tôi đang chờ đợi một lời giải thích từ Singapore.
Chúng tôi muốn thiết lập hòa bình và ổn định cũng như tự do hàng hải
trong khu vực. Hy vọng rằng ASEAN sẽ đoàn kết và trở thành đối tác của
Trung Quốc để thúc đẩy đối thoại”.
Tuy nhiên, lời nói và việc làm của chính quyền Bắc Kinh lâu nay vẫn không đồng hành với nhau.
***
Ảnh:
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị từng tuyên bố: “Trung Quốc đã đạt
được sự đồng thuận mới với cả Brunei, Campuchia lẫn Lào về phương thức
giải quyết vấn đề Biển Ðông”.
Nguồn:
No comments:
Post a Comment